“三下乡”让西丰 群众家门口享福利

Во математиката, процент (симб. %, од лат. pro centum = ?насто“) или отсто — стоти дел од некое количество или од неко? бро? што се зема за единица. На пример 56 % е еднакво на 56?100 или 0,56 и се искажува ?педесет и шест проценти“, ?педесет и шест насто“ или ?педесет и шест отсто“. Честа грешка во Македони?а е кога ?е се каже ?посто“.[1][2][3]
Процентот се користи за изразува?е на големината на неко?а величина во однос на друга величина. Првата изразува дел или промена од, втората величина, ко?а треба да е поголема од нула. На пример, ако цена од 250 ден. ?а зголемиме за 15 ден., тоа ?е биде пораст од 15/250 = 0,06. Процентуално изразено, ова е пораст од 6 %.
Иако процентот обично изразува стапка на умножува?е поме?у нула и еден, ова може да важи за секо?а бездимензионална пропорционалност. На пример, 111 % е 1,11, а −0,35 % е −0,0035.
Пресметка
[уреди | уреди извор]При врше?е на процентуални пресметки, треба да се запомни основното правило дека симболот за процент може да се смета за истоветен на чистобро?ната константа . На пример, 35 % од 300 може да се запише како (35/100) · 300 = 105.
За да го на?деме процентот што го претставува една единица од поголема целина од N единици, тогаш делиме 100 % со N. На пример, ако имаме 1250 ?аболка, и сакаме да дознаеме колкав процент од тоа е едно ?аболко, пресметуваме: 100 %/1250 = (100/1250) %, што дава 0,08 %. Значи, ако тргнеме настрана едно ?аболко, сме тргнале 0,08 % од ?аболката. Ако тргнеме 100 ?аболка, сме тргнале 100 · 0,08 % = 8 % од тие 1250 ?аболка.
За да пресметаме процент на процент, ги претвораме двата во дропки врз 100 (или во децимали), па ги множиме. На пример, 50 % од 40 % изнесува:
- (50/100) · (40/100) = 0,50 · 0,40 = 0,20 = 20/100 = 20 %.
Погрешно е да се користи знак за деле?е или дробна црта заедно со знакот за процент (на пр. 25 % = 25/100 = 0,25, а не 25 % / 100, што всушност изнесува (25/100) / 100 = 0,0025.)
Лесен начин на собира?е проценти (попуст 10 % + 5 %):
На пример, ако неко?а продавница има ?попуст 10 %+5 %“, тогаш вкупниот попуст не изнесува 15 %, туку:
Пример за проблем
[уреди | уреди извор]Кога работиме со проценти, треба да се има на ум праша?ето ?во однос на што?“, т.е. што ?а сочинува целината од 100 %. Ова се гледа од следниов проблем.
- На неко? факултет, 60 % од студентите се женски, а 10 % од сите студенти студираат информатика. Ако 5 % од студентките студираат информатика, тогаш колкав процент од студентите по информатика се женски?
Ако сакаме да го пресметаме соодносот поме?у женските информатичари и сите информатичари: знаме дека 60 % од сите студенти се женски, а од нив 5 % студираат информатика, па заклучуваме дека (60:100) · (5:100) = 3:100 или 3 % од стидентите се информатичарки. Ова го делиме со 10 % од студентите по информатика, па го добиваме одговорот: 3 %/10 % = 30/100 или 30 % од сите информатичари се женски.
Ово? пример е потесно поврзан со условната веро?атност.
Еве други примери:
- Колку е од ?
- Решение:
- Колку е од ?
- Решение:
- од студентите на факултетот студентки. Има студентки. Колку вкупно студенти има на факултетот?
- Решение: , затоа .
- Има мачки во селото, а се црни. Колку проценти од мачките во селото се црни?
- Решение: , значи , па затоа .
- Бро?от на студентите на факултетот се накачил на , во споредба со ланските , што значи апсолутен пораст од студенти. Колкав е порастот во проценти?
- Решение: , значи , па затоа .
Поврзано
[уреди | уреди извор]- Промил (‰)
- Базична точка (?)
- Милионити дел
- Наклон
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ ?процент“ Архивирано на 17 декември 2013 г. — Лексикон на македонскиот ?азик, он.нет
- ↑ ?отсто“ — Дигитален речник на македонскиот ?азик
- ↑ ?насто“ — Дигитален речник на македонскиот ?азик
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Процент Архивирано на 26 април 2012 г. - Математика за сите (македонски)
- Пресметувач на постоток (англиски)